- 02.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 3490 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca, kullanılan yabancı kaynakları, öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10’luk kısmı gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider olarak dikkate alınamayacaktır.
- Gelir Vergisi Kanunu’nun “Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler” başlıklı 41. maddesi ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Kabul edilmeyen indirimler” başlıklı 11. maddesinde, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının Cumhurbaşkanı’nca kararlaştırılan kısmının gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider yazılamayacağı düzenlenmiştir.
- 02.2021 tarih ve 31385 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 3490 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, ilgili düzenlemeler kapsamında uygulanacak oran %10 olarak belirlenmiştir.
- Bu çerçevede, 01.01.2021 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi kazançlarına uygulanmak üzere,
Gelir Vergisi Kanunu’nun 41. maddesi hükümlerine göre; kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10’unun gider olarak indirilmesi kabul edilmeyecektir.
- Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 11. maddesi hükümlerine göre; kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışında, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının % 10’u kurum kazancının tespitinde indirim olarak kabul edilmeyecektir.
- Ancak; Vergide kanunilik ve belirlilik ilkesi gereğince geçmişe yönelik olarak mükellefe yükümlülük getirilemez. 03.02.2021 tarih ve 3490 sayılı CB kararı ile yabancı kaynaklı kredilerden kaynaklı %10 luk kısım KKEG sayılacak. Ancak kararın 01.01.2021 vergilendirme döneminden geçerli olacağı belirtilmiştir. Kararın yayım tarihi 04.02.2021. Ama geçmişe yürütülüyor. Usulen ancak bu tarihten sonra kullanılacak krediler için uygulanabilecek karar bu tarihten önceki kredilere de uygulanıyor. Anayasamızın hukuk devleti ilkesi gereğince kanunlar, özelinde de vergi kanunları geçmişe yürütülemez. 1982 Anayasasının 2. Maddesine göre; Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir. Hukuk devleti, hukukun egemen olduğu, ve vatandaşların hukuki güvenliğe sahip olduğu bir devlettir.
- Hukuk devletinin hukuki güvenlik ilkesi, herkesin bağlı olacağı hukuk kurallarını önceden bilmesi tutum ve davranışlarını buna göre belirlemesi anlamına gelir. Bu güvenliğin sağlanabilmesi, her şeyden önce devlet tüzel kişiliğinin kendi koyduğu kurallara kendisinin de uymasına bağlıdır.
- Hukuki güvenlik ilkesi vergi hukukunda özel bir anlam taşır. Bu ilke mükelleflerin geleceği görebilmelerini sağladığı gibi vergilendirmede keyfiliğin de önüne geçer. Hukuki güvenlik ilkesi, vergilendirmede belirliliği, vergi hukukunda kıyas yasağını ve vergi yasalarının geriye yürümezlik ilkesini kapsar.
- Vergi hukukunda geriye yürümezlik ilkesi sadece vergi yasaları yönünden değil, aynı zamanda yürütme organının vergilendirme alanında düzenleme yetkisine sahip olduğu alanlarda da geçerlidir. Yürütme organının, bir vergi muaflığını, istisnasını ya da indirimini kaldırması, veya sınırlandırması halinde, bunu geçmişte tanınmış vergi muaflıklarını, istisna oranlarını veya vergi indirimlerini kapsayacak biçimde uygulanmaması gerekir. Aynı şekilde kararnamelerde veya diğer genel düzenleyici işlemlerde getirilen vergi kolaylıkları, daha önce vergilendirme kapsamına giren ve tamamlanmış hukuki durum ve olayları kapsamamalıdır.
- Uygulamada yargı makamları önüne gelen uyuşmazlıklarda , “ gerçek geriye yürüme”, “ gerçek olmayan geriye yürüme ayrımına gitmektedirler. Gerçek geriye yürüme, bir vergi yasasının eski yasa döneminde tamamlanmış ve hukuki sonuçları doğurmuş hukuki durum ve olaylara uygulanmasıdır. Gerçek olmayan geriye yürüme ise; önceki yasa yürürlükte iken başlamakla birlikte, henüz sonuçlanmamış hukuksal durum ve olaylara uygulanmasıdır. Anayasa mahkemesi, vermiş olduğu kararlarında gerçek olmayan geriye yürümeyi kanunların geriye yürümesi olarak kabul etmemekte ve anayasaya aykırı bulmamaktadır.
- İnceleme konumuz karar 04.02.2021 tarihli resmi gazete de yayımlanmış ancak yürürlük tarihi 01.01.2021 olarak belirlenmiştir. Cumhurbaşkanlığı Kararı, bu haliyle hukuki devlet ilkesine ve yasaların geriye yürümezlik ilkesine aykırıdır. Ancak Anayasa mahkemesine itiraz başvurusunda bulunulursa; Anayasa Mahkemesi henüz sonuçlanmamış hukuksa durum ve olay olduğu için başvuruyu reddedecek ve durumu geriye yürüme olarak kabul etmeyecektir.
- Hukuk devletinde öncelikle idarenin yasa ve anayasada belirtilen ilke ve kurallara uyması gerekir. Aksi durum vatandaşların devlete olan güvenini zedeleyecektir.
- Cumhurbaşkanlığının bu kararına göre mükellefler isterlerse vergi cezasına maruz kalmamak için kazanç tespitinde vergi cezasına maruz kalmamak için kazanç tespitinde indirim konusu yapmayabilirler. Kararın yayımlandığı 04.02.2021 tarihinden önce yabancı kaynaklı kredi kullanan ve %10 luk kısmı gider yazıp yazamayacağı yönünde tereddüde düşen mükellefler, geçici vergi beyannamelerini ihtirazi kayıtla verip tahakkuk işlemine karşı dava açabilirler.
